Rode zonnehoed behoort tot de composieten of de samengesteldbloemigen familie van (Asteraceae/Compositae) en is een overblijvend kruid van 60 tot 180 cm hoog. De bladeren hebben een gave rand, kunnen tegenoverstaand of afwisselend staan en zijn 7 tot 20 cm lang.

De pendwortel is voorzien van talloze bijwortels. De decoratieve bloemen vallen op door de roodkleurige lintbloemen. Ook zijn er witte vormen. De rode zonnehoed bloeit de hele zomer, de wortels worden in het voorjaar en de herfst opgegraven. Zowel de wortel als het kruid van de plant wordt medicinaal gebruikt.

Karakteristieke inhoudsstoffen van de wortel en het kruid zijn langeketenkoolhydraten, die verantwoordelijk worden gehouden voor het stimuleren van het immuunsysteem, maar ook etherische oliën. Het kruid bevat bovendien flavonoïden.

De wortel van rode zonnehoed (Echinacea) wordt toegepast als ondersteunende therapie bij griep en bij urineweginfecties. Het middel wordt ook geadviseerd om verkoudheid te voorkomen. De werking ervan op het immuunsysteem en tegen bacteriën en virussen werd in talloze klinische onderzoeken en experimenten aangetoond. Het stimuleren van het afweersysteem werd bij menselijke cellen bewezen.

In de volksgeneeskunde wordt echinacea inwendig gebruikt om het immuunsysteem te versterken, maar ook uitwendig voor wondgenezing en als antisepticum (desinfectiemiddel) bij abcessen, steenpuisten, ontstekingen en slecht genezende oppervlakkige wonden.

Ook wordt rode zonnehoed gebruikt bij verbranding en vergiftiging, zoals bij slangenbeten.

Er worden uitsluitend kant-en-klare preparaten (over het algemeen druppels, tabletten of zuigtabletten) gebruikt. De dagelijkse dosis bedraagt 6 tot 9 ml vers sap, de dosering wordt aangegeven in de bijsluiter van elke preparat.

Bij uitwendige toepassing zijn halfvaste bereidingen (bijvoorbeeld zalf) met minstens 15% sap gebruikelijk.In diverse gecontroleerde onderzoeken bij in het totaal 300 patiënten kon eenduidig worden vastgesteld dat verkoudheidssymptomen door het slikken van bereidingen van echinacea snel beter werden. Patiënten die placebo kregen, hadden duidelijk langer last van vergelijkbare symptomen. Meer dan 500 vrijwillige testpersonen kregen diverse bereidingen uit het kruid en de wortel van de rode zonnehoed. Bij de eerste tekenen van een verkoudheid namen ze dagelijks 2 maal 3 tabletten over een periode van maximaal 7 dagen.

Bij mensen die een placebo namen, waren de verkoudheidsverschijnselen duidelijk ernstiger dan bij mensen die een combinatie van 95% kruid en 5% wortel van echinacea namen. Een bereiding die uitsluitend bestaat uit de wortel van echinacea, bleek echter niet effectief. Er zijn onderzoeken onder meer dan 1400 mensen met bronchitis zonder vergelijkingsgroep met placebo gedaan naar het injecteren van echinacea bij patiënten. De resultaten waren goed.

Beperkingen in het gebruik: Bij bekende allergie tegen composieten mogen geen preparaten van de rode zonnehoed worden gebruikt. Voor het gebruik van rode zonnehoed (echinacea) preparaten, raadpleeg uw arts.

Bijwerkingen: In enkele gevallen zijn overgevoeligheidsreacties (allergiën) gezien, bijvoorbeeld huiduitslag, jeuk, zwellingen aan het gezicht, benauwdheid, duizeligheid en dalende bloeddruk. Bij uitwendige toepassing zijn tot dusverre geen bijwerkingen opgetreden.