De korenbloem, ook wel wilde korenbloem genoemd, is een 30-60 cm hoge, eenjarige plant uit de composietenfamilie. Binnen het geslacht (Centaurea) is het een van de drie soorten die van nature voorkomen in Belgie en Nederland. Hij staat op de Nederlandse Rode lijst (planten) van 2000.
Korenbloem dankt zijn naam aan zijn traditionele groeiplaats: op de akkers tussen het graan. Doordat de plant slechts weinig ruimte nodig had, kon hij hier tussen het hoge graan overleven.
De trompetvormige straalbloemen met driehoekige slippen hebben een opvallende diepe blauwe kleur, die aanleiding heeft gegeven tot de naam korenbloemenblauw. De voet van de buisbloempjes is paars. Een plant kan wel tot 20 bloemen vormen, die veel nectar produceren. De bloeiperiode is van juni tot augustus.
De bloemen bevatten anthocyaninen, cyanidine, flavonoïden, luteolin, astragalin, kaempferol, cosmosiin, quercetin, rutine. De geneeskrachtige eigenschappen van korenbloem zijn bekend sinds de oudheid. Deze plant wordt genoemd in de oude mythologie als een middel voor het helen van de wonden en het bestrijden van wratten.
In de volksgeneeskunde de bloemen van de korenbloem worden gebruikt bij behandeling van nierziekten, blaas en bij urineretentie. De bloemen van de plant worden toegepast in groot aantal kruidenmengelingen bij de behandelingen van stofwisselingsziekten, bij jicht, diathese, reuma en leverziekten.
De bloemen van de korenbloem hebben de eigenschappen als diureticum, choleretic en hebben een antibacteriële werking.
Kompressen met een afkooksel van korenbloem helpen bij aandoeningen van de gewrichten.
Infusie: Bij aandoeningen van de urinewegen, galwegen, lever: schenk 1 kopje kokend water over 1 theelepel gedroogde en gemalen kruid, laat dit gedurende 30 minuten trekken, vervolgens zeef het. Neem 2 eetlepels 3 keer per dag 15-20 minuten voor de maaltijd.
Bij aandoeningen van de nieren en de blaas: schenk 1 kopje kokend water over 1 theelepel korenbloem bloemblaadjes, laat dit trekken gedurende 30 minuten, vervolgens zeef het. Drink 1/3-1/2 kopje 2-3 keer per dag.
Bij oedeem: schenk 1 kopje kokend water over 1 theelepel korenbloem bloemblaadjes, afdekken, laat dit trekken gedurende 1 uur. Drink 1/2 kopje 3 keer per dag 30 minuten voor het eten.
Cystitis, nefritis, urethritis: schenk 1 kopje kokend water over 1 eetlepel korenbloem bloemblaadjes, laat dit gedurende 2 uur trekken, vervolgens zeef het. Drink 1/4 kopje 3-4 keer per dag voor de maaltijd.
Bij nier- en blaasaandoeningen als een licht urineafdrijvend middel: schenk 1 kopje kokend water over 1 theelepel van korenbloem bloemblaadjes, laat dit gedurende 30 minuten trekken, zeef het vervolgens. Drink 1/4 kopje 3-4 keer per dag 20 minuten voor de maaltijd.
Waarschuwing: Vermijd het gebruik bij gynaecologische aandoeningen – baarmoederbloedingen en aanhoudende pijnlijke menstruatie. Bij behandeling met korenbloem kan voorkomen een mogelijke ophoping van cyaan, daarom bij een langdurige behandeling van chronische ziekten is aangeraden om de pauzes te nemen.