Deze geneesplant wordt uitsluitend uitwendig gebruikt. Smeerwortel groeit op natte weiden, langs sloten, beken en vennen. Wij vinden hem ook op braakliggende gronden en vuilnisbelten. Hij bloeit de hele zomer. Zijn bladeren zijn oneffen en lopen spits toe.

De meerjarige wortel is van buiten donkerbruin tot zwart, van binnen wit tot geelachtig, wordt een duim dik en voelt slijmerig, kleverig en vettig aan als men hem doorsnijdt. Door zijn lange wortels kan men hem moeilijk uitroeien. Men oogst de wortels in het voorjaar en in de herfst. Men moet ze met een lange spitse schop te lijf gaan. Het verse kruid, wordt vóór en tijdens de bloeitijd geoogst.

Uitwendig: tinctuur van smeerwortel, die men zelf bereiden kan, bezit een wonderbare kracht. Zieken die jarenlang tegen reumatische en gewrichtsknobbels met alle mogelijke middelen behandeld werden en niet genazen, zijn met smeerworteltinktuur spoedig geholpen. Ook gewrichtsmisvormingen aan handen en voeten worden door zulke omslagen weer hersteld.

Gemalen smeerwortel is reeds in vele apotheken verkrijgbaar. Zelfs bij dwarslaesie (ruggenmergverwonding) zulke brijomslagen met gemalen smeerwortel verlichting kunnen brengen. Warme brijomslagen helpen ook bij ontstoken spataderen, reumatische spierzwellingen, jichtknobbels, gezwellen, pijn in de hals, pijnlijke beenstompen z.g. amputatiewonden en ook beendervliesontsteking.

Omslagen met smeerworteltinctuur worden met succes gebruikt bij allerlei verwondingen, kneuzingen, bloedingen en beenbreuken. Smeerwortel bladeren worden niet alleen voor omslagen maar ook als bad toevoeging gebruikt voor volledige baden bij reumapijn, jicht, beenderpijn, bloedsomloopstoornissen en zieke bindweefsels.

Bij verstoring van de bloedsomloop in de benen, bij spataderen en voor nazorg bij beenbreuken neemt men echter smeerwortel zitbaden.

Bereidingswijze. Brijomslagen: Goed gedroogde wortels fijnmalen, in een kop met zeer heet water en enige druppels olie snel tot brij verroeren, op een linnen doekje strijken en op het zieke gedeelte leggen en vastbinden.

Verse bladerenomslagen: Verse bladeren wassen, met een deegrol op een plank pletten en op de zieke delen leggen en vastbinden.

Hete bladerenomslagen: Smeerwortelbladeren heet overgieten en warm opleggen.

Toevoegsel bij volledig bad: 500 gr. verse of gedroogde bladeren laat men de hele nacht in ongeveer 5 liter koud water staan, ’s morgens wordt de volledige massa tot het kookpunt verhit, gezeefd, het aftreksel bij het badwater gevoegd.

Toevoegsel bij zitbad: Zoals bij volledig bad, maar met slechts 200 gr. bladeren.

Tinctuur voor uitwendig gebruik: Smeerwortel wassen en met een borstel afschrobben, fijn snijden en er losjes een fles mee vullen tot aan de hals, met graanjenever of fruitjenever overgieten en 14 dagen in de zon of bij de haard laten trekken. De jenever moet boven de wortels uitstaan.

Opgelet! Vermijd inwendig gebruik van smeerwortel! Alkaloïden in smeerwortel zijn giftig. De Food and Drug Administration van de Verenigde Staten in 2001 gewaarschuwd voor het gevaar van inwendig gebruik van kruidenproducten met smeerwortel. Smeerwortel wordt uitgesloten van de lijst van geneeskrachtige planten in verschillende Europese landen. Er zijn aanwijzingen van zijn potentieel kankerverwekkende eigenschap, het is ook mogelijk dat de plant kan veroorzaken ernstige leverschade.