De pompoen behoort tot de komkommer- en pompoenachtigen familie van (Cucurbitaceae) en groeit in ranken, die enkele meters lang kunnen worden. De stengels kronkelen over de grond, maar kunnen ook klimmen. De stengels hebben scherpe kanten, zijn overlangs gegroefd, hebben scherpe stekels, 5 kanten en zijn hol. De bladeren zijn heel groot, hartvormig en borstelig behaard.
Pompoen bloemen zijn heldergeel en opvallend. Ze staan afzonderlijk in de bladhoeken. De vruchten zijn geel en groot. Ze bevatten vele gladde zaden en worden in de herfst geoogst. Pompoenen houden van een zonnige standplaats.
Volgens archeologische vondsten zou de pompoen behoren tot de oudste cultuur- en voedingsgewassen van Amerika. Kennelijk werden er 8000 jaar geleden al diverse pompoensoorten verbouwd door de oorspronkelijke bewoners van Peru en Mexico. In de 16de eeuw dook de pompoen op in Europa – eerst op de Balkan, in Turkije en in Italië.
Het gaat daarbij waarschijnlijk om twee verschillende pompoensoorten en een daarvan zou onze Cucurbita pepo geweest zijn. Door het telen werden de bitterstoffen eruit geselecteerd. Het resultaat waren nog meer teelvormen. Aan het begin van de 18de eeuw kwam de pompoen ook naar Frankrijk en Engeland. Hieronymus Bock beschreef in zijn kruidenboek het veelvuldige gebruik van pompoenpitten in snoepgoed en ter ondersteuning van de blaasfunctie.
De toepassing van preparaten uit pompoenpitten en pompoenpitolie wordt geadviseerd bij behandeling van symptomen bij een vergrote prostaat. Daartoe behoren bijvoorbeeld problemen bij het urineren als een zwakke straal, nadruppelen, resturine – het gevoel dat de blaas nooit echt leeg is – en regelmatige aandrang zowel overdag als ‘s nachts.
Verder worden preparaten uit pompoenpitten ook positief beoordeeld bij de behandeling van de symptomen van een prikkelbare blaas. Daarnast kon de positieve werking op de prostaat in celculturen worden aangetoond.
De rijpe en gedroogde pompoenpitten worden medicinaal gebruikt, zowel de pitten van de gewone tuinpompoen als van de gekweekte siersoorten.
Bovendien wordt uit het zaad pompoenpitolie gewonnen, die ook medicinaal wordt gebruikt. Karakteristieke inhoudsstoffen zijn steroïden, vette olie, eiwitten en bepaalde aminozuren, maar ook vitamine E, mineralen als magnesium en sporenelementen als seleen.
Om de symptomen van een vergrote prostaat of een prikkelbare blaas te verbeteren zijn pompoenpreparaten in combinatie met de vruchten van de zegepalm heel geschikt.
In de volksgeneeskunde dienen pompoenpitten als middel om de borstvoeding te stimuleren en om de maag te kalmeren.
Het vruchvlees van pompoen wordt gebruikt bij acute en chronische blaasontsteking. Regelmatige toevoeging van pompoen in de voeding helpt bij metabole aandoeningen, ziekten van het hart- en vaatstelsel, lever en nieren.
Er is een speciale pompoen dieet bij behandeling van nierziekte en oedeem veroorzaakt door hartfalen. Pompoen pulp en pompoensap bijdragen aan het wegnemen van de menselijke chloridezouten.
Pompoen sap heeft een kalmerend effect, verbetert de slaap. Pompoen sap is vooral nuttig voor de nieren en lever, bevordert galafscheiding, verbetert functie van het maag-darmkanaal.
Pompoenpitten – uitstekende wormafdrijvende middel, met inbegrip van de invasie van de lintwormen. Kompres van geraspte pompoen pulp wordt gebruikt bij brandwonden, eczeem en chronische inflammatoire huidziekten.
Onderzoek. In een gecontroleerd onderzoek onder in totaal 476 patiënten die last hadden van een vergrote prostaat, kregen 233 patiënten een preparaat met een extract van pompoenzaad en 243 patiënten een placebo. De behandeling duurde 12 maanden met een dagelijkse dosis van 1000 mg pompoenzaadextract. De klachten verbeterden duidelijk ten opzichte van de placebogroep. Toch was het placebo-effect relatief ook groot.
In een drie maanden durende observatie (zonder placebocontrole) werden in het totaal 2245 patiënten met klachten van een vergrote prostaat dagelijks behandeld met 500 tot 1000 mg dik extract van pompoenzaad. De symptomen werden op een schaal gewaardeerd en verbeterden met circa 45%.
Veruit de lekkerste pompoensoep met wortelen die je makkelijk en snel zelf kan koken volgens dit recept zonder een massa kruiden: origineel, gezond en ieder vind ze lekker.
Pompoensoep recept voor een soep voor 4
– een stuk pompoen van 1 kilogram waarvan je de zaadjes verwijdert, de vrucht schilt en in blokjes snijdt
– 2 wortelen, ook in stukken gesneden
– 1 ui fijngesnipperd
– 1 liter groentebouillon (zelf gemaakt in 1 uur van groenten uit de tuin of van een bouillonblokje)
– 125 ml room
– peper van de molen, naar smaak
– een vierde theelepel nootmuskaat, naar smaak
Soep koken. Stoof de ui in wat olie glazig, voeg dan de wortelen, aardappel en pompoen toe en laat verder enkele minuten stoven tot het aroma van de wortelen vrijkomt. Voeg de groentebouillon toe, breng aan de kook n laat 20 tot 30 minuten op een laag vuur sudderen tot de pompoen, aardappel en wortelen gaar zijn. Mix de soep met de staafmixer. Voeg de room toe, kruid met peper en nootmuskaat, proef en breng verder op smaak. Smaakt heerlijk met een stuk Frans stokbrood met lookboter of snel en makkelijk geserveerd met een schep platte kaas.