De paardenbloem behoort tot de composieten of samengesteldbloemigen familie van (Asteraceae/Compositae). Hij is winterhard en wordt tot 30 cm hoog. De holle stengel groeit recht omhoog, de bladeren vormen een wortelrozet en zijn diep ingesneden. De bloem is goudgeel. De plant, die tijdens de bloei in zijn geheel wordt verzameld, wordt gebruikt voor medicinale doeleinden.
Belangrijke inhoudsstoffen zijn bitterstoffen, triterpenen, steroïden, flavonoïden, slijmstoffen en inuline.
In de volksgeneeskunde wordt paardenbloem gebruikt bij aandoeningen van de lever en de gal, aambeien, jicht, reuma, eczeem, nier- en blaasklachten, maar ook bij diabetes. Water extract van de wortels en bladeren verbetert de spijsvertering, eetlust en de algemene stofwisseling, verhoogt de melkproductie bij zogende vrouwen.
Door de aanwezigheid van biologisch actieve stoffen in paardenbloem, wodt een vermindering van fermentatieprocessen bij colitis aangetoond. Paardenbloem wordt aanbevolen bij diabetes en als een tonic bij algemene zwakte, maar ook bij behandeling van anemie.
Paardenbloem wordt gebruik bij behandeling van hepatitis, cholecystitis, cholelithiasis, gastritis, colitis, cystitis, constipatie en winderigheid.
Het poeder van de gedroogde wortels van paardenbloem wordt gebruikt voor het afdrijven van schadelijke stoffen uit het lichaam via zweet en urine, als een anti-sclerotische middel, maar ook bij behandeling van jicht en reuma.
Uit diverse studies blijkt dat paardenbloem heeft antivirale en schimmeldodende eigenschappen, maar ook effectief tegen kanker en diabetes.
Verse bladeren en het sap van de bladeren wordt aanbevolen bij behandeling van atherosclerose, huidziekten, avitaminosis C, anemie.
Uitwendig wordt paardenbloem gebruikt bij behandeling van schaafwonden, eczeem, acne en huiduitslag. De ESCOP adviseert toepassing van de paardenbloem bij maag-darmklachten, voor het herstel van lever- en galfunctie en om een verhoogde urineafscheiding te stimuleren.
De bitterstoffen in de paardenbloem stimuleren de afscheiding in het maag-darmkanaal. Er worden kant-en-klare preparaten met sap of tinctuur en bereidingen van het kleingesneden gedroogde kruid gebruikt.
Thee: schenk 150 ml kokend water over 1 eetlepel kleingesneden wortel en laat dit 10 minuten trekken; drink 3 maal per dag een kopje voor het eten.
Waarschuwing: Gebruik paardenbloem niet bij een afgesloten darm en bij galstenen. Gebruik alleen na een overleg met de arts.