Melisse is een vaste plant, een geslacht uit de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). De botanische naam Melissa is afgeleid van het Oudgriekse woord voor – bij. Dit vanwege overvloed aan nectar die aanwezig is in de bloemen waardoor bijen worden aangetrokken.
De stengels zijn rechthoekig, de bladeren staan in paren tegenover elkaar en zijn over het algemeen in de vorm van een hart of ovaalvormig. Als ze gekneusd worden, geven ze een verfrissende citroengeur af.
Melisse stimuleert en versterkt het lichaam en voorkomt slechte adem.
Traditionele geneeskunde beschouwt deze plant bruikbaar bij de behandeling van cardiovasculaire ziekte, hypertensie, astma, neuralgie, slapeloosheid, anemie, jicht. Het kan worden gebruikt als een diureticum, laxeermiddal, zweetafdrijvend en stimulerende middelen.
Bij aandoeningen van de maag, luchtwegen, sommige vormen van astma en neuroses van het hart als een tonicum (afkooksel) van melisse: 10 g droge en gemalen kruid 10 minuten koken in 200 ml water, daarna zeven en drinken 1 theelepel 3 maal per dag.
Melisse verbetert eetlust en kalmeert het zenuwstelsel. Bij kneuzingen, zweren en reuma toe te passen kompressen van citroenmelisse.
Infusie van de plant wordt gebruikt bij prikkelbaarheid, nervositeit, hysterie en depressie: 20 g droge kruid 1 uur laten trekken in een kopje kokend water, zeven, innemen 1/2 kopje 3 keer per dag.
Hoofdpijn en migraine worden behandeld met infusie van citroenmelisse: schenk over 4 theelepels gedroogde fijngemalen kruid 0.5 l kokend water, laat dit 1 uur trekken, vervolgens zeven, klaar. Neem 1/2 kopje 3 keer per dag voor het eten.
Vergelijkbare doseringen volgen bij behandeling van hypertensie, aritmie, ischemische hartziekte en atherosclerose.
Infusie van bladeren, 1/2 kopje 3 keer per dag voor het eten in te nemen om de eetlust te verbeteren, bij trage spijsvertering, intestinale koliek, winderigheid en maag neurose.
De melisse infusie is ook effectief bij ontsteking van de bovenste luchtwegen en bronchiale astma. Dezelfde infusie is goed om te gorgelen bij keelpijn, tandvleesontsteking, tandpijn en halitose.
Bij koliek de infusie van melisse wordt als volgt bereid: Schenk over 2 eetlepels droge fijngemalen kruid 2 kopjes kokend water, laat dit trekken gedurende 1 uur, zeef het en neem 1/2 kopje 3 keer per dag voor het eten.
Bij een verhoogde seksuele prikkelbaarheid kan gebruikt worden volgende infusie: schenk over 10 g droge kruid een kopje kokend water en laat dit 1 uur trekken, zeef het vervolgens. Neem 1/2 kopje 3 keer per dag. Dezelfde infusie wordt gebruikt als anti-emeticum bij de zwangerschap met toxicose en pijnlijke menstruatie.
Infusie van citroenmelisse is aanbevolen te drinken 1/2 kopje 3 keer per dag voor het eten bij allergische diathese.
Infusie in de vorm van kompres gebruiken bij myositis, artritis, kneuzingen, te bereiden als volgt: Schenk over 4 eetlepels gedroogde fijngemalen kruid 500 ml kokend water, laat dit 30 minuten trekken, zeef het, afkoelen tot gewenste temperatuur, klaar voor een kompres. Dezelfde infusie wordt gebruikt bij huiduitslag, schaafwonden en zweren.
Het sap van cotroenmelisse wordt uiwendig gebruikt bij allergische dermatitis.