Gevlekt longkruid is een kruidachtige vaste plant uit de ruwbladigen familie (Boraginaceae). De plant bloeit vroeg in het voorjaar met bloemen die aanvankelijk roodachtig zijn, maar later verkleuren naar paarsachtig blauw. De bloemkroon heeft de vorm van een trompet.
De kelk reikt tot de helft van de kroon en circa 0,5-1 cm lang. De kelk verwijdt zich later trechtervormig. Vaak groeien er klierharen op. De bloemen staan in schichten. De bladen zijn donkergroen en hebben lichtgroene vlekken. De wortelbladen zijn lang gesteeld met een hartvormige voet. De stengelbladen, die kleiner zijn, hebben een kortere steel of geen steel. De plant heeft een lange wortelstok.
Gevlekt longkruid is een Midden-Europese plant. Het is echter ook een populaire tuinplant maar juist in tuinen verwildert zij vaak. In België geldt gevlekt longkruid alleen als verwilderd of ingeburgerd. In Nederland wordt de plant alleen als oorspronkelijk wild gezien in het oosten van Zuid-Limburg.
In de volksgeneeskunde wordt gevlekte longkruid vooral gebruikt bij de behandeling van longziekten. Het stimuleert ook de functie van de endocriene klieren, normaliseert het immuunsysteem, verhoogt de beschermende eigenschappen van het organisme.
De plant bevat een rijke set van sporenelementen die de vorming van bloed bevorderen. De infusie bereid je als volgt: 1 eetlepel gedroogde en gemalen kruid op een kopje kokend water, laat dit 30 minuten trekken, zeef het vervolgens.
Vers kruid is beter te gebruiken in de vorm van salades, vooral bij hypothyreoïdie (een tekort aan schildklierhormonen). Het meest waardevolle is het sap van gevlekte longkruid, het wordt toegepast bij de behandeling van oncologische ziekten, bij behandeling van leukemie, schildklieraandoeningen, bloedarmoede, bepaalde longziekten en andere onstekingsziekten.
De infusie van de wortel van gevlekte longkruid wordt gebruikt voor het vaginale douche, maar ook in de vorm van klysma voor een darmspoeling.
De infusie van 4 eetlepels gevlekte longkruid op 2 kopjes kokend water, neem 2-3 eetlepels 5-6 keer per dag bij longziekten. Dezelfde infusie wordt gebruikt bij darmziekten: diarree, krampen, bij onsteking van verschillende delen van het maagdarmkanaal.
De infusie heeft een lichte urineafdrijvende werking, maar ook effectief bij behandeling van de huidaandoeningen en slijmvliezen (indien de infusie is van de hele plant met wortels).
Het afkooksel van volgende kruidenmengeling is gunstig als algeheel versterkende kinderbadje: Ruwe berk (blad) – 3 delen, oregano (kruid) – 3 delen, brandnetel (blad) – 5 delen, zilverschoon (kruid) – 5 delen, gevleugeld tandzaad (kruid) – 5 delen, gevlekt longkruid (kruid) – 5 delen.