Eerste hulp bij brandwonden: Eerst water, de rest komt later! Binnen de 20 minuten na het oplopen van de brandwonde, gedurende 20 minuten afkoelen met lauw, stromend water van ongeveer 20°C. Doe dat zo vlug mogelijk, want een half uur later baat het niet meer.
Koelen is belangrijk om de ernst van de brandwonde te beperken en om haar genezing te bevoorderen. Het onmiddellijk afkoelen met lauw water, en dit gedurende 20 minuten, doet de temperatuur van de verbrande huid dalen en verhindert op die manier dat de wonde zal nabranden en de kwetsuur zou verergeren.
In bepaalde gevallen zal die eenvoudige handeling een spontane genezing toelaten. Besproei alle delen van het lichaam die getroffen zijn. Het water zal de pijn onmiddelijk doen verminderen.
Juwelen, horloge worden best onmiddelijk verwijdert. Betreft het een verbranding door scheikundige producten, zet het slachtoffer onmiddelijk onder de douche, terwijl hij onder de waterstroom is, laat hem de doorweekte kleren en schoenen uitdoen (behalve als ze aan zijn lichaam kleven).
Het is onontbeerlijk de brandwonde overvloedig te besproeien met lauw water en dit gedurende 30 tot 60 minuten.
Het chemisch product moet ter plaatse en zo snel mogelijk na het contact verdund en verwijderd worden. Vermijd zoveel mogelijk contact tussen het spoelwater en de gezonde huid. Doe de besmette kledingstukken in een plastiekzak om te vermijden dat de andere personen zich er zouden aan verbranden.
In geval van brandwonden over een grote oppervlakte mag je alleen lauw water (25°C) gebruiken, nooit koud water, om onderkoeling en koudeletsels te voorkomen.
In geval van een elektrische verbranding, verwijder het slachtoffer van de elektriciteitsbron vooraleer koelen met water. In geval van twijfel schakel eerst de elektriciteit uit.
Bepaalde chemische brandwonden noodzaken een specifieke aanpak of kunnen een vergiftiging veroorzaken. Na met koelen te zijn begonnen, neem contact met het Anti Gifcentrum in België (tel. 070 245 245 bereikbaar 24u/24), in Nederland – Het National Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC, tel. 030 274 8888), of met de preventieadviseur van uw bedrijf.
Bewaar steeds de verpaking van chemische producten die u gebruikt. Indien het slachtoffer naar een ziekenhuis of brandwondencentrum wordt overgebracht, zorg ervoor om de veiligheidsfiche of verpakking van het product mee te nemen dat de brandwonde heeft veroorzaakt.
Dof brandende kleren en verwijder het slachtoffer van de warmtebron. Als iemand zich verbrandt, is het belangrijk dat je de betrokkene onmiddellijk weghaalt van de warmtebron of deze uitschakelt.
Wanneer de kleding vlam heeft gevat, dek je het slachtoffer af met een jas, deken of doek. Je kan de persoon ook over de grond rollen of de brandende kleding met water doven. Twee dingen kan je beter niet doen: dek het slachtoffer nooit af met syntetische stoffen en vermijd dat hij bewegingen (vb lopen) maakt die het vuur kunnen aanwakkeren.
Kleding rond de wonde wordt best verwijdert. Ingebrande kleding wordt nooit losgetrokken uit de wonde.
Bij chemische verbranding kleding altijd wegknippen en nooit uittrekken. Trek altijd beschermende handschoenen aan bij chemische verbranding.
Bij koelen onder de douche, desnoods met kleding aan. Juwelen, horloge worden best onmiddellijk verwijdert.
Houding – het slachtoffer moet in geval van zware verbranding in een zittende houding gesteld worden (ook bij vervoer). Lichaamstemperatuur – wegens het verlies van huid dient het slachtoffer na het koelen tegen de kou beschermd te worden (vb beschermende folie).
Verzorging van brandwonden. Brandwonden verzorgen: een kwestie van hygiëne. Was je handen grondig met zeep vóór iedere behandeling.
Om het verband te wisselen: verwijder het oude verband door het aan de buitenkant vast te nemen en het meteen weg te gooien.
Om een kleefpleister te verwijderen: hou de omliggende huid met de vrije hand tegen om de pijn te verminderen (vooral bij kinderen en oudere mensen).
Reinig de wonde altijd met ontsmettend product vooraleer je een verband aanbrengt: kijk eerst naar de vervaldatum! Maak de wonde mooi proper met het ontsmettend product. Dep nadien nog eens goed na met een nieuw kompres met het ontsmettend product.
Raak de wonde nooit aan met de vingers en vermijd contact met het verband dat rechtstreeks op de wonde komt. Gebruik als het kan wegwerphandschoenen om een nieuwe verband aan te brengen.
Opgelet: trek nieuwe handschoenen aan nadat je het oude verband hebt verwijdert, de wonde hebt ontsmet en de verpakking van het nieuwe veband hebt geopend.
Gebruik je een windel, leg die dan niet te strak aan om afbinding, druk en pijn te voorkomen. Om een windel rond arm of been aan te leggen, begin je altijd aan de onderkant (het dichtst bij de hand of de voet) en je draait hem naar boven toe.
Bij een verbranding aan gewrichten, steeds het verband ruim overlappen met de windel. Zo zal het verband zich niet verplaatsen.